Berrie Klein Swormink uit Lettele

Ik heb een biologisch rundveebedrijf voor vlees met 36 hectare land, meest weiland en enkele hectares akkers voor maïs en graan. Ik werk overwegend met het Brandrode rund, daarnaast houden we ook runderen van andere Oudhollandse rassen. Met mijn koeien verzorg ik ook de begrazing van 100 hectare natuur in de omgeving van Deventer, zoals de uiterwaarden van de IJssel en in het natuurgebied rondom de Douwelerkolk. Daarnaast bieden wij op onze boerderij een vakantiewoning aan, en ik schrijf voor agrarische vakbladen. Mijn boerderij en mijn landschap spelen een centrale rol in al die activiteiten.

“Ik voel me Prettig bj het werken met de natuur, vertel graag het verhaal achter mijn boerderij.”

 

Waardevolle oude reuzen in mijn landschap

Brandrode koeien als beeldmerk en schakel in natuurbeheer
In Nederland is het Brandrode rund bijna verdwenen uit het landschap. Ik kies toch voor de Brandrode koeien vanwege hun natuurlijke zelfredzaamheid. Zelf gefokte en aangekochte dekstieren zorgen voor een natuurlijke bevruchting van de koeien. De kalveren worden in het voorjaar geboren en blijven dan bij hun moeders in de wei. Een deel van de koeien graast het gehele jaar rond in natuurterreinen. Het kruidenrijke grasland in de natuurgebieden vormt een gezond menu voor de koeien die op hun beurt door begrazing de soortenrijkdom in het gebied vergroten. Hier vindt dus een goede wisselwerking plaats. De Brandrode koeien zijn te zien in verschillende natuurterreinen rond Deventer, en binnenkort is het vlees te koop in de locale supermarkt in de buurt.

Weilanden met kruiden
Het bevorderen van biodiversiteit of soortenrijkdom betekent voor mijn bedrijf dat ik minder intensief mijn grasland beheer. In de 5 hectare grasland die ik sinds een paar jaar botanisch beheer – dat wil zeggen: niet meer bemest – komen steeds meer soorten kruiden het perceel in, zoals zilverschoon, veldzuring, moerasrolklaver en de egelboterbloem. In slootkanten en houtwallen staan nu al verscheidene bloemen. Ik werk op mijn bedrijf met twee soorten mest, die ik inzet op de plek waar deze het beste tot zijn recht komt. Vaste mest met strooisel wordt gebruikt op het bouwland. Drijfmest afkomstig uit de ligboxen wordt gebruikt op de graslanden. De botanische graslanden worden niet bemest, maar wel gemaaid en beweid. Door de verschillende vormen van beheer, ontstaat er een diversiteit aan bodemleven, grassen en kruiden.

In de natuurgebieden zie je ook steeds meer variatie ontstaan: in de natte delen komen andere soorten planten voor dan in de droge delen. Deze variatie bevordert ook de variatie in insecten en in vogels.

Alleenstaande oude reuzen met waarde
Rondom mijn huiskavel bevinden zich houtwallen en er staan machtige alleenstaande oude eiken, die grote landschappelijke en cultuurhistorische waarde hebben. Ze zijn niet alleen prachtig maar bieden een huis of schuilplaats voor veel soorten dieren. Met goed onderhoud zorg ik ervoor dat de variatie aan struiken en bomen in stand blijft. Af en toe verjongen zorgt dat de houtwallen lang meekunnen. Als de houtwal af en toe wordt teruggesnoeid met behoud van een aantal grote bomen, krijgen struiken weer meer kans. Op deze manier wordt een variatie van lage en hoge elementen in een houtwal behouden. Hiervan profiteren dan weer verschillende soorten vogels die verblijven in de slootkanten en houtwallen.

Vertellen over natuurboer
Op het erf bevinden zich diverse fruitbomen en in de schuur nestelen zwaluwen en steenuilen. In de zomer fladderen er tal van vlinders zoals de kleine vuurvlinder en de kleine vos. Ik heb plannen om nog meer groen bij het erf te planten en om ook een ooievaarspaal te plaatsen. Het verhaal vertellen over ‘natuurboer’ en soortenrijkdom vind ik ook belangrijk. Ik maak op mijn website www.kleinswormink.nl reclame voor de Brandrode koeien als grazer van natuurterreinen. Biologische slagers verkopen ons vlees, maar we willen ook dat onze producten verkocht gaan worden bij de plaatselijke supermarkt en in de betere restaurants. Graag wil ik daarbij het verhaal achter het vlees vertellen: waar hebben de koeien gelopen en dat zij een kruidenrijk menu hebben gehad, wat ten goede komt van de smaak van het vlees. Daar gaat het tenslotte ook om. Ik voel me prettig bij het werken met de natuur en het is fijn om te zien dat recreanten hier ook van genieten.

Plannen voor volgend jaar
Bezig zijn als ‘natuurboer’ houdt nooit op, elk jaar weer nieuwe stappen. Volgend jaar staan de volgende acties op mijn programma:

• Verbetering van de erfinrichting met meer groen en een ooievaarspaal.
• Uitbreiding realiseren van het aantal hectares natuur dat ik beheer.
• Het vlees samen met supermarkt in eigen regio verkopen met het verhaal over ons bedrijf. Tegelijkertijd de website verbeteren en meer communiceren over het werken als ‘natuurboer’.
• Samen met eigenaren van de natuurterreinen de toegang van de natuurterreinen voor recreanten verbeteren.

Boer Berrie
Assinksteeg 1
7434 PS Lettele
T: 06-511 99 500
I: www.kleinswormink.nl